Çorbalar Türk mutfağında önemli bir yer tutar. Sofralarımızda ana yemekten önce çorba içmek yüz yıllardır Türk milletinin vazgeçilmez alışkanlığı haline gelmiştir. Bunlardan birisi de Bıt Bıt Çorbası’dır. Eskişehir’in sıradışı yöresel lezzetlerindendir. Pek çok malzemenin içine girdiği ve sıcak olarak servis edilen bir başlangıç yemeğidir. Bıt Bıt Çorbasının ana maddesi köfte ve bulgur. Suda haşlanan bulgur köfteleri önceden kızdırılmış tereyağı ile de birleşince tadından yenmiyor. Başlangıç yemeği olarak bilinse de doyurucu özelliği vardır. Sağlıklı ve mutlu kalmanız dileğiyle…Afiyet olsun…😂😂😂
Etsiz Yemek Olmaz Diyenlere: Bıt Bıt Çorbası…
Malzemelerimiz:
- 250 gram kıyma,
- 1 su bardağı ince bulgur,
- 2 tatlı kaşığı un,
- 1 adet yumurta,
- 1 su bardağı yoğurt,
- 1 adet kuru soğan,
- 4 su bardağı su,
- yeteri kadar karabiber,
- yeteri kadar sıvıyağ,
- yeteri kadar tuz,
Üzerine:
- 1 çorba kaşığı tereyağı,
- 1 tatlı kaşığı salça,
- yeteri kadar nane,
Yapılışı:
1- Kıyma, ince bulgur, rendelenmiş soğan ve karabiber ile tuzu beraber yoğurun.
2- Kıymalı karışımdan, küçük küçük yuvarlak köfteler yapın. Köfteleri, kızgın sıvı yağ ile kızartın.
3- Diğer taraftan, tencereye su koyun ve üzerine unu ilave edin. Unu karıştırarak eritin ve kaynamaya bırakın.
4- Daha sonra tencereye, kızartılan köfteleri koyun ve 10 dakika kadar ağır ateşte kaynatın.
5- Yoğurt ile yumurtayı beraber çırpın ve çorbanın kesilmemesi için, 1 kepçe kaynayan sudan alıp, içine ilave ederek ılıştırın.
6- Daha sonra bu yoğurtlu karışımı, yavaş yavaş çorbaya ilave ederek karıştırmaya devam edin.
7- Çorbayı iyice kaynatın ve kaynayınca ocaktan alın.
8- Üzeri için; tereyağda salçayı, nane ile birlikte kızartıp sosunu yapın.
9- Çorbanın üzerine gezdirin ve sıcak sıcak servisinizi yapın.
Sağlıklı ve mutlu kalmanız dileğiyle…Afiyet olsun…😂😂😂
İlginizi Çekebilir : İtalya Mutfağından Midyeli Makarna... Lütfen Tıklayınız….
Yarı Hazır Gıda Maddesi Bulgur…
Bulgur, buğdayın temizlenmesi, kaynatılması, kurutulması, kabuğunun soyularak değişik tipte değirmenlerde öğütülmesi, farklı boyutlardaki taneciklerinin ayrılmasıyla elde edilen sadece su ve buğdaydan oluşan oldukça değerli ve besleyici, yarı hazır bir gıda maddesidir.
Mineral bakımından zengin ve önemli karbonhidrat kaynağı olan bulgur, tahıl grubu içerisinde yer alan değerli bir besindir. Bulguru daha iyi anlamak için ana hammaddesi olan buğdayı çok iyi tanımak gerekiyor.
Buğday, öz kepek ve endosperm olarak 3 bölümden oluşur ve gerekli olan besin öğelerinin birçoğu öz ve kepek bölümü içerisinde yer alır. Endosperm içerdiği karbonhidrat ve az proteinlerle buğdayın sadece enerji veren bir bölümdür.
İlginizi Çekebilir: Giresun Lezzetlerinden Hamsi Böreği…Lütfen Tıklayınız….
Buğdayın yapısında bulunan öz ve kepek; çinko, magnezyum, krom gibi mineralleri, diyet posasını, bazı fenolleri, fitatları ve selenyumunu; ayrıca da B12 dışındaki bütün B vitaminlerini içerir.
Tam Tahıl Bulgurun Farkı
Buğdaydan yapılan ürünlerde genel olarak buğdayın işlenmesi esnasında bütün öz ve kepek bölümündeki mikro besinler ayrılmakta ve beyaz ekmekte de olduğu gibi bize sadece buğdayın enerji veren bölümü ulaşmaktadır.
Fakat bulgur tam tahıl tanımına uygun bir üründür; çünkü bu öğütülme aşamasını buğday, bulgur üretimi esnasında yaşamamakta ve protein, vitamin, mineral, diyet posasının, daha yüksek olduğu bir ürün ortaya çıkmaktadır.
Ayrıca makarna ve pirince göre glisemik endeksinin daha düşük olması bulguru bu tarz gıdalar arasında daha da sağlıklı yapmaktadır. Kısaca bulgur; posa, lif açısından zengin, karbonhidrat değeri daha düşük ve protein değeri yüksek oldukça değerli bir gıda maddesi olarak bizlere ulaşmaktadır.
İlginizi Çekebilir: Kilis Öcce (Mücver)… Lütfen Tıklayınız….
Bulgurun Faydaları
Günlük 25-30 gram civarında lif ihtiyacımız bulunmaktadır. 1 tabak bulgur bu ihtiyacımızı önemli miktarda karşılamaktadır. Yapısındaki B1 vitaminleri; sinir ve sindirim sistemimizin güçlenmesinde önemli rol oynamaktadır.
Oldukça yüksek miktarda lif içermesi bulguru bağırsak çalışmasından önemli bir pozisyona getirmiştir. Liflerin ayrıca tok tutucu bir özelliğe sahip olması, bulgura kilo kontrolünde etkili olmaktadır.
Bulgurun glisemik endeksini düşük olması sebebiyle, bulgur uzun süre tok tutar, kana yavaş karıştığı içinde diyetlerde kullanılabilecek bir üründür. Ayrıca da şeker hastalarına tavsiye edilir. Ayrıca salatalarda, sıcak ve soğuk yemeklerde kullanılan bir malzeme olması nedeniyle oldukça çeşitlilik sunan bir üründür.
Bulgurdaki protein, kalsiyum, potasyum ve fosfor pirinçten daha fazladır. B vitaminleri ve demirin miktarı ise pirinç ve makarnadan üç kat daha yüksektir. Buğdayın kaynatılması sırasında suya geçen mineral maddeler ve B vitaminleri, tane tarafından tekrar emildiği için, bulgurun besin değerinde kayıp olmaz.
İlginizi Çekebilir: Gaziantep Lezzetlerinden Malhıtalı Aş….Lütfen Tıklayınız….
Bulgur kepekli olması nedeni ile posa yönünden iyi kaynaktır. Bulgurdaki kepek suda çözünmez. Bu yüzden şeker ve yağın emilimini azaltarak kan şekeri ve kan yağlarının yükselmesini önler. Sindirim sisteminin çalışmasını hızlandırarak hareketsizliğin insan vücuduna getirdiği olumsuzlukların bir çoğunu engeller (kabızlık, kalın bağırsak kanseri gibi).
Üretim esnasında uygulanan ön pişirme işlemi ile buğdaydaki nişasta jelatinize olur, kurutma işleminden sonra sert bir yapı kazanır. Dolayısıyla daha uzun süre dayanır. Ayrıca ön pişirme işleminden dolayı pişirilmesi ve sindirimi kolaylaşır. Bulgur, besleyici, doyurucu, lezzetli ve ekonomik bir besindir.
Bulgur çeşitleri üç ana sınıfta toplanır..
Kepekli Bulgur:
Durum buğdayından üretilen bu bulgur çeşidi, buğdayın üst kabuğunun daha az soyulmasından dolayı kepek bölümünü, sarı bulgurla kıyaslandığında, çok daha fazla içerir. Lif miktarı sarı bulgura göre daha fazla olan kepekli bulgur, diyetlerde ve kilo kontrollerinde çokça önerilir.
Esmer Bulgur:
Halk arasında esmer buğday olarak bilinen bir bulgur çeşididir. Renk ve tat olarak farklı olan esmer bulgurun yapısı daha yumuşaktır. Sarı bulgura göre elastikiyeti daha fazla olan esmer bulgur, daha çok çiğ köfteciler tarafından kullanılır.
Sarı Bulgur:
En fazla tüketimi olan ve durum buğdayından üretilen bulgur çeşididir. Sarı olması buğdayın türünden ve renginden kaynaklanır.
| Besin Öğeleri | Pilavlık Bulgur | Pirinç | Makarna |
|---|---|---|---|
| Enerji (kcal) | 338 | 329 | 338 |
| Karbonhidrat (g) | 70.2 | 74.0 | 71.4 |
| Protein (g) | 12.2 | 6.7 | 10 |
| Yağ (g) | 0.86 | 0.70 | 1.40 |
| Posa/Lif (g) | 8.2 | 3 | 5.2 |
| Potasyum (mg) | 328.5 | 96.7 | 192.6 |
| Kalsiyum (mg) | 14.8 | 3.7 | 12.2 |
| Fosfor (mg) | 226 | 99 | 121 |
| Demir (mg) | 1.30 | 0.60 | 1.60 |
| B1 Vitamini (mg) | 0.31 | 0.10 | 0.30 |
| B2 Vitamini (mg) | 0.07 | 0.02 | 0.04 |
| Kolesterol | | | |
- B.02.1.TBT.5.01.08.00-181.06.03-1073/3779 TUBİTAK Raporu
- Besinlerin Bileşimleri: Türkiye Diyetisyenler Derneği Yayını: 1 (Ankara, 1991)
İlginizi Çekebilir: Peynirli ve Pırasalı Mini Börekler Tarifi… Lütfen Tıklayınız….
Bulgur Nasıl Yapılıyor?
Temizleme, kaynatma, kurutma, kırılma-öğütme ve eleme-paketleme olmak üzere 5 evreden oluşmaktadır. Bulgur; sırasıyla aşağıdaki süreçlerden geçerek yapılmaktadır.
Temizleme
Temizleme sürecinde, bulgurun hammaddesi buğday, içine karışmış olan arpa, saman vb maddelerden fiziksel ayırma yöntemleri kullanarak arındırılır.
Kaynatma
Temizlemeden sonraki süreçte buğday kaynatılır. Bulgurun kaynatılmasında kullanılan su, son derece önemli olup istenilen lezzetin yakalanmasında da oldukça etkilidir.
Kurutma
Kaynatılan bulgur bir sonraki süreçte kurutulur. Günümüzde modern metotlarla yapılan kurutma işlemi kurutma kuleleri olarak adlandırılan paslanmaz çelikten yapılmış dev kulelerde gerçekleştirilir.
Kırılma-Öğütme
Kurutmadan sonraki süreçte, kurutulan buğday öğütülür. Taş değirmenlerde günümüze uyarlanmış modern metotlarla işlem gerçekleşir.
Eleme
Bulgur farklı boylara göre ayrılır. Bulgur, hepimizin bildiği üzere pilavlarda kullandığımız pilavlık bulgur, kısırda kullandığımız köftelik bulgur gibi irili ufaklı boylardadır.
Mutfakta Kullanılan Malzemelerin Birim Ölçüleri…
Tarif hazırlarken en önemli adımlardan birisi doğru malzemenin doğru miktarda kullanılmasıdır. Katı besinler gram ve kilogram ile ölçülürken, sıvılar ise mililitre, santilitre, litre gibi değerlerle ölçülürler. Bu şekildeki ölçümlere “teknik ölçü” denir.
Teknik ölçünün yanı sıra mutfağımızda en sık kullanılan ölçü birimleri ise; çay kaşığı, yemek kaşığı, su bardağı veya tatlı kaşığı gibi ekipmanlarla yapılan ölçülerdir. Bu çeşit ölçümlere ise pratik ölçülendirme denilmektedir.
Mutfakta genel olarak terazi kullanılmıyor, bunun yerine pratik ölçülendirme kullanılıyor.
Tatlı yapılırken kesin sonuç isterseniz evinizde mutlaka teknik ölçü için terazi bulundurmanız tarifinizin başarılı olmasını garantilemektedir.
Sizler için hazırlamış olduğumuz yazımızda teknik ölçü birimlerine karşılık gelen pratik ölçüleri paylaşacağız.
İlginizi Çekebilir: Karidesli Kabaklı Makarna….. Lütfen Tıklayınız….
| Malzeme | 1 su bardağı | 1 çay bardağı | 1 kahve fincanı | 1 çorba kaşığı |
| Toz şeker | 170 gr | 75 gr | 65 gr | 10 gr |
| Pudra şekeri | 90 gr | 50 gr | 30 gr | 8 gr |
| Fındık, badem (dövülmüş) | 110 gr | 50 gr | 40 gr | 10 gr |
| Ceviz içi (tane) | 80 gr | 40 gr | 25 gr | 10 gr |
| Hindistan cevizi | 65 gr | 25 gr | 25 gr | 6 gr |
| Un | 100 gr | 45 gr | 40 gr | 8 gr |
| İrmik | 150 gr | 70 gr | 55 gr | 12 gr |
| Arpa şehriye | 150 gr | 70 gr | 65 gr | 12 gr |
| Pirinç | 150 gr | 70 gr | 65 gr | 12 gr |
| Bulgur | 150 gr | 70 gr | 65 gr | 12 gr |
| Mercimek | 170 gr | 70 gr | 75 gr | 14 gr |
| Nohut | 140 gr | 60 gr | 65 gr | 14 gr |
| Fasulye | 150 gr | 65 gr | 60 gr | 12 gr |
| Su, süt | 200 ml | 75 ml | 65 ml | 8 ml |
| Sıvı yağ | 170 ml | 85 ml | 70 ml | 10 ml |
| Margarin (erimiş) | 180 gr | 80 gr | 70 gr | 10 gr |
| Salça | 225 gr | 100 gr | 80 gr | 18 gr |
| Tuz | 280 gr | 130 gr | | 20 gr |
| Kakao | 125 gr | 55 gr | 40 gr | 7.5 gr |
İlginizi Çekebilir: Wok Tavada Erik Soslu Tavuklu Noodle… Lütfen Tıklayınız….
Ölçüm tablomuzda temel olan ve en sık kullanılan malzemelerin, hangi kap içinde kaç gram etmektedir.
Ölçü Birim Çevirici
Su Bardağı (cup) Sıvı Ölçü Kılavuzu
Amerika US ölçü birimi = 1 cup = 1 su bardağı ölçüsü ile eşdeğerdir.
Su Bardağı (cup) Sıvı Mililitre (ml)
- 1 su bardağı 240 ml
- ¾ su bardağı 180 ml
- ⅔ su bardağı 160 ml
- ½ su bardağı 120 ml
- ⅓ su bardağı 80 ml
- ¼ su bardağı 60 ml
Yemek Kaşığı/Çorba Kaşığı Sıvı Ölçüleri
Amerika US birimi = 1 tablespoon (tbsp) = 1 yemek kaşığı ölçüsü ile eşdeğerdir.
Yemek Kaşığı (tbsp) Sıvı Mililitre (ml)
- 1 yemek kaşığı 15 ml
- 2 yemek kaşığı 30 ml
- 3 yemek kaşığı 45 ml
- 4 yemek kaşığı 60 ml
- 5 yemek kaşığı 75 ml
Çay Kaşığı/Tatlı Kaşığı Sıvı Ölçüleri
Amerikan US ölçü birimi = 1 teaspoon (tsp) = 1 çay kaşığı ölçüsü ile eşdeğerdir.
Tatlı Kaşığı (tsp) Sıvı Mililitre (ml)
- 1 çay kaşığı 5 ml
- 2 çay kaşığı 10 ml
- 3 çay kaşığı 15 ml
- 4 çay kaşığı 20 ml
- 5 çay kaşığı 25 ml
Su Bardağı – Yemek Kaşığı – Tatlı Kaşığı Arasındaki Dönüşümü
Su Bardağı (cup) Ölçüsü Yemek Kaşığı (tbsp) Çay Kaşığı (tsp)
- 1 su bardağı 16 yemek kaşığı ya da 48 çay kaşığı
- ¾ su bardağı 12 yemek kaşığı ya da 36 çay kaşığı
- ⅔ su bardağı 11 yemek kaşığı ya da 32 çay kaşığı
- ½ su bardağı 8 yemek kaşığı ya da 24 çay kaşığı
- ⅓ su bardağı 5 yemek kaşığı ya da 16 çay kaşığı
- ¼ su bardağı 4 yemek kaşığı ya da 12 çay kaşığı
Un = Gram Dönüştürme
Un /Gram (gr)
- 1 su bardağı 140 gram
- ¾ su bardağı 105 gram
- ⅔ su bardağı 93 gram
- ½ su bardağı 70 gram
- ⅓ su bardağı 47 gram
- ¼ su bardağı 35 gram
- 1 yemek kaşığı 9 gram
İlginizi Çekebilir: Çankırı Usulü Tarhana Çorbası.. (YouTube Video) Lütfen Tıklayınız….
Şeker = Gram Dönüştürme
Şeker Gram (gr)
- 1 su bardağı 200 gram
- ¾ su bardağı 150 gram
- ⅔ su bardağı 135 gram
- ½ su bardağı 100 gram
- ⅓ su bardağı 70 gram
- ¼ su bardağı 50 gram
- 1 yemek kaşığı 13 gram
Su/Süt = Gram Dönüştürme
Su/Süt Gram (gr)
- 1 su bardağı 240 gram
- ¾ su bardağı 180 gram
- ⅔ su bardağı 160 gram
- ½ su bardağı 120 gram
- ⅓ su bardağı 80 gram
- ¼ su bardağı 60 gram
- 1 yemek kaşığı 15 gram
İlginizi Çekebilir: Hindili Kastamonu Banduması…. Lütfen Tıklayınız….
