✅ Sofraların Şifa Kaynağı Zeytinyağı Nedir?
🌿 Zeytin ağaçları, yazların sıcak, kışları ılıman geçen iklimlerde yetiştirilmektedir. Türkiye’de Ege, Akdeniz, Güneydoğu ve Marmara bölgelerinde yetiştirilen zeytin ağaçları, yüksekliği düşük alanlarda yetiştirilmektedir.
🌿 Zeytin ağaçları, suyu sever ancak susuzluğa karşı da direnç gösterebilen bir ağaçtır.
🌿 Türkiye’deki iklim koşullarına uyum sağlayabilen zeytin ağaçları, en güzel ürünlerini Ege ve Marmara bölgelerinde vermektedir.
✅ Zeytinyağında asitlik derecesi
🌿 100 gram zeytinyağında bulunan “oleik asit” miktarının yüzde olarak belirlenmesidir. Asit oranı %0,8’e kadar olan zeytinyağları “sızma” olarak adlandırılır.
🌿 Asit oranı %2 den az olan zeytinyağları “natürel birinci ” olarak adlandırılır.
✅ Zeytinyağının lezzetini etkileyen faktörler
🌿 İklim, zeytin ağacının yetiştiği bölge, zeytinin toplandıktan sonra sıkılana kadar bekletilmesi, zeytinin erken veya geç toplanması, zeytinin her yıl renk, koku ve tat açısından değişiklik
göstermesi, zeytinin sıkımında kullanılan yöntemler zeytinyağının tat açısından farklılık göstermesine neden olur.
Farklı bölgelerin farklı asit oranındaki yağları farklı tatlara sahiptir. İyi bir naturel zeytinyağı zeytin meyvesının taze tat, koku , ve aromasını içermeli kusursuz olmalıdır.
🌿 Sanıldığının aksine zeytinyağının asidinin düşük olması tek başına iyi bir yağ olmasını sağlamıyor.
🌿 Zeytinin niteliği ve zeytinyağının zeytinin karakterine uygun bir şekilde çıkarılması kaliteyi belirliyor.
🌿 İyi bir zeytinyağı kendini kokusu ve tadıyla ele verir. Bir parça taze köy ekmeği iyi bir zeytinyağına banıldığında genizde hafif bir meyve tadı uyarmalıdır.
✅ Zeytinyağı nasıl üretilir?
🌿 Zeytinyağı nedir ve nasıl üretilir? diye kendimize sorduğumuz zamanlar oluyor. Zeytin önce temizlenir ve sonra zeytin işliklerinde ezilir, hamur haline getirilerek sıkılır. Sonra, kendi suyu (karasu) ile yağın ayrılması işlemi yapılır.
🌿 Bu işlem sırasında, yoğunluğu daha düşük olduğu için üste çıkan zeytinyağı alınır. Elde edilen yağ dinlendirilir, süzülür, kalitesi ölçülür ve uygunsa doğal (naturel) olarak, değilse rafine edilerek tüketilir.
✅ Sızma zeytinyağında kızartma yapılır mı?
🌿 Zeytinyağının kızartmaya en uygun yağ olduğu bilimsel araştırmalarla kanıtlanmıştır. Zeytinyağı yüksek ısıya daha dayanıklı bu yüzden kızartma yağı olarak daha sağlıklıdır.
🌿 Zeytinyağı asitlik oranına göre 210 derece-240 derecede değişirken, tereyağı 110 derecede , ayçiçek yağı 170 derecede özelliğini kaybeder ve zararlı hale dönüşür. Kızartmaların genellikle 140-180 derecede yapıldığı göz önünde bulundurulursa zeytinyağıyla kızartma yapılabilir.
✅ Zeytinyağı nasıl saklanmalı?
🌿 Zeytinyağının direk güneş ışığı ile temas etmemesini sağlamaktır. Eğer bu sağlanamazsa, zeytinyağı çok kısa bir süre içerisinde bozulacaktır.
Krom nikel, cam, teneke (tercihen laklı tenekeler) ve toprak kaplar zeytinyağının saklanması için en ideal dört malzemedir. Tavsiye edilen bu kapların içerisinde bulunan yağlarını serin ve rutubetsiz bir ortamda saklanması gerekir.
🌿 Zeytinyağının bir özelliği de, bulunduğu ortamın kokusunu çok hızlı bir şekilde içerisine almasıdır.
🌿 Özellikle ev hanımlarımızın yaptığı hatalardan bir tanesi, mutfaklarında kullandıkları yağı, mutfak tüpünün olduğu dolaba koymaktır ki, bu çok büyük bir hatadır.
🌿 Çünkü tüpünüzün bulunduğu ortamda gazın kokusu zeytinyağınıza nüfuz edecek ve tadı bozulacaktır.
✅ Yukarıdaki önerilere göre zeytinyağı…
- Kokusuz,
- Rutubetsiz,
- Karanlık,
- Serin,
ortamlarda ve
- Toprak,
- Kromnikel,
- Teneke (tercihen laklı),
- Cam,
kapların içinde saklanmalıdır.
✅ Soğuk sıkma zeytinyağı ve diğerlerinden farkı
🌿 Yüksek ısı zeytinyağının besin değerlerini ve hoş kokulu yapısını olumsuz etkilediğinden, düşük su sıcaklığında elde edilen zeytinyağlarının aromatik bileşenleri ve besin değerleri, diğer yöntemlerle kıyaslandığında çok daha yüksektir.
🌿 Kısacası soğuk sıkma yönteminin tek farkı, üretim sırasında kullanılan suyun sıcaklığının düşürülerek üretim yapılmasıdır.
✅ Erken hasat zeytinyağı ve diğerlerinden farkı
🌿 Üzerinde erken hasat ibaresi olan zeytinyağlarının diğer ürünlerden farkı, olgunluk dönemini henüz tamamlamamış, yeşil zeytinlerin yağı olmasıdır.
🌿 Hasat dönemleri genellikle ülkemizde Kasım-Aralık ayları olup, bu döneme ulaşan zeytinler, yeşil tanelere göre daha siyahımsı bir renge sahip olup, daha yüksek yağ oranına sahiplerdir.
🌿 Ama bir zeytinyağının erken hasat zeytinyağı olabilmesi için, Ekim ayı başlarında ya da ortalarında toplanması ve taneler henüz kararmamışken işlenmesi gerekmektedir.
🌿 Bu zeytinler işlendiğinde, yağ oranı, zeytin kg/yağ kilogram hesabına göre çok düşük, fakat yağın nefaseti oldukça yüksektir.
🌿 Erken hasat zeytinyağı içerisinde kendine has hafif bir acılık ve taze yaprak kokusunu andıran bir hoş koku bulundurur.
✅ Taş baskı zeytinyağı nedir?
🌿 Taş baskı zeytinyağları, eski üretim teknikleri kullanılarak, uzun ve zahmetli bir süreç sonrasında üretilir. Kendi ekseni etrafında dönen taşlar haznedeki zeytinleri ezerek hamurlaştırır. Hamur haline gelen zeytin daha sonra özel torbaların içerisine doldurulur.
🌿 Sonra, bu torbalar baskı ustası tarafından elle düzeltilip “hidrolik preslere” düzgünce yerleştirilir. Presler yavaş, yavaş kapanarak torbalardaki hamurları sıkar.
Zeytin özsuyu ve posası ile elde edilen bu yağ daha sonra damıtılarak, posasından ve öz suyundan ayrılır ve bu yağa da TAŞ BASKI zeytinyağı denir.
🌿 Bu sıkıştırma esnasında torbaların kenarından sızarak akan yağ alttaki haznede biriktirildikten sonra buradan alınarak başka bir kaba aktarılır.
🌿 Daha sonra Presler gevşetilerek torbaların ağzı açılır ve hortumla torbaların içerisine sıcak su tutulur ve tekrar baskı makinesine yerleştirilerek yeniden presle sıkıştırılır. Böylelikle hamurun içerisindeki yağın çok büyük bir bölümü alınmış olur.
🌿 Taş baskı ürününü diğer zeytinyağları ile karşılaştırdığımızda, kullanılan üretim yöntemi sebebiyle, içerisindeki değerler bakımından daha zengin olduğunu söyleyebiliriz.
✅ Kolon Sızması “Sahte Sızma”
🌿 Yemeklik olarak değerlendirilemeyen asidi yüksek, kötü koku ve görüntüye sahip rafinelik yağlar, son derece gelişmiş rafinerilerde yüksek basınç altında ısıl işleme tabi tutuluyor ve asidi düşürülüyor. Bu şekilde üretilen ve “Sızma Zeytinyağı” olarak piyasaya sunulan yağlara “Kolon Sızması” deniliyor.
🌿 Sızma zeytinyağı hiçbir ısıl işlem görmeden üretilen bir yağ çeşididir. Yani meyve suyu olarak düşünebiliriz.
✅ Boyanmış zeytin anlaşılır mı?
1- Zeytin ele alındığında narin bir yapıda etine dolgun ve tane yapısında zedelenme olmaması gerekir.
2- Zeytin sıkıldığında, parmakta mor yada mavimsi bir renk bırakmaması gerekir.
3- Zeytin çekirdeği çok aşırı siyah olmaması gerekir.
4- Yendiğinde, boğazda ekşimsi bir tat bırakmaması gerekir.
5- Zeytinin rengi çok aşırı siyah olmamalıdır.
6- Bunlardan elde boya bırakmasına bakılarak kolay bir şekilde boyama yapılıp yapılmadığı anlaşılabilir.
Sağlıklı ve mutlu kalmanız dileğiyle… Afiyet olsun… 😇😇😇
0 Comments